Menu
Vandaag de dag worden Sinterklaas en Kerstmis in Nederland gezien als twee afzonderlijke feestdagen. Toch zijn er opmerkelijk veel overeenkomsten tussen Sinterklaas en de Kerstman. De traditie van de Kerstman, die stamt uit de achttiende eeuw, is namelijk gedeeltelijk gebaseerd op de viering van Sinterklaas. Sint-Nicolaas, Sinterklaas zoals wij deze kennen, werd voor het eerst gevierd in de middeleeuwen in het noorden van Europa. Het feest vond plaats op 6 december, de kerkelijke feestdag voor de heilige Sint Nicolaas van Myra. Later veranderde dit in het geven van cadeautjes aan kinderen die het hele jaar braaf waren geweest. Met de zeventiende en achttiende-eeuwse migratie van Britse en Nederlandse kolonisten naar de Nieuwe Wereld kwamen de tradities van Sinterklaas en Father Christmas vervolgens weer bij elkaar. In de loop van de eeuwen raakten de verschillende elementen van de twee gulle gevers steeds meer met elkaar vermengd, zodat er in 1773 voor het eerst melding werd gemaakt van één figuur: Santa Claus.
Het is fascinerend om te zien hoe de kerstman door de jaren heen is geëvolueerd. Van een heilige bisschop in de middeleeuwen tot de jolly oude man die we vandaag kennen, heeft de kerstman vele gedaanteverwisselingen ondergaan. In verschillende landen en culturen heeft hij zelfs verschillende namen en verschijningsvormen.
In Duitsland staat hij bekend als der Weihnachtsmann, in Frankrijk als Père Noël, en in Engeland als Father Christmas. Elk land heeft zijn eigen unieke tradities rondom deze figuur ontwikkeld, maar de kern van zijn karakter blijft hetzelfde: een vriendelijke, gulle gever die vreugde brengt tijdens de donkere wintermaanden.
Een van de meest iconische elementen van het moderne kerstmanverhaal zijn zijn vliegende rendieren. Deze toevoeging aan de legende wordt vaak toegeschreven aan het gedicht "A Visit from St. Nicholas" (beter bekend als "The Night Before Christmas"), geschreven door Clement Clarke Moore in 1823. In dit gedicht worden voor het eerst de namen van de rendieren genoemd: Dasher, Dancer, Prancer, Vixen, Comet, Cupid, Donner en Blitzen.
Het idee van vliegende rendieren past perfect bij het magische imago van de kerstman en voegt een extra laag van verwondering toe aan het verhaal. Het versterkt ook het beeld van de kerstman als een figuur uit het hoge noorden, wat bijdraagt aan zijn mysterieuze aura.
In 1931 maakte het wereldbekende bedrijf Coca Cola grootschalig gebruik van Santa Claus in hun reclamecampagnes, waardoor het beeld van de kerstman, een vrolijke bolle man met een baar in een rood pak, definitief vastgelegd. De naam was duidelijk afgeleid van de Nederlandse Sinterklaas. Coca Cola is dus niet de uitvinder van Santa Claus, maar heeft zich heel slim verbonden met dit personage, omdat destijds frisdranken als zomerdrankje werden gezien en in de winter veel minder verkocht werd. De populariteit van de kerstman hangt dus wel flink samen met Coca Cola.
Er kan dus geconcludeerd worden dat de kerstman vrijwel volledig is overgenomen van de Europese traditie Sinterklaas zoals wij die al generaties kennen. De kerstman is dus niet uitgevonden door Coca Cola, maar is misschien wel een van de slimste marketing / reclame acties in de geschiedenis.
In de 21e eeuw is de kerstman uitgegroeid tot een wereldwijd cultureel icoon. Hij verschijnt in talloze films, televisieseries, boeken en reclames. Ondanks zijn commerciële uitbuiting, blijft hij voor velen een symbool van vrijgevigheid, vreugde en de magie van Kerstmis.
Interessant genoeg heeft de digitale revolutie de kerstman niet overbodig gemaakt. Integendeel, hij heeft zich aangepast aan de moderne tijd. Kinderen kunnen nu e-mails of WhatsApp-berichten sturen naar de kerstman, en er zijn zelfs apps waarmee je de route van de kerstman op kerstavond kunt volgen.
Waarom blijft de kerstman, ondanks alle veranderingen in de maatschappij, zo'n krachtige figuur in onze cultuur? Misschien is het omdat hij meer vertegenwoordigt dan alleen een vrolijke man die cadeautjes uitdeelt. De kerstman staat symbool voor onbaatzuchtige vrijgevigheid, voor de magie en verwondering van de kindertijd, en voor de hoop en vreugde die we associëren met de kerstperiode.
Terug naar blogoverzicht
